Duizenden kilometers van huis hoorde ik vanmorgen dat mijn dierbare nichtje gisteren in kritieke toestand is opgenomen in het UMC Groningen. De e mail en telefoon maakt ook dat ik me heel dichtbij kan voelen.Het is fijn dat lieve Anita er is om mijn gevoelens te kunnen delen. Het geeft ook aan hoe kwetsbaar we zijn, niet alleen in Afrika, en wat is het goed om elkaar te kunnen steunen en vasthouden.
Een volle drukke dag in Mundika met weer veel malariakindjes. De mais groeit behoorlijk hoog en dat maakt dat de muskieten zich makkelijk kunnen nestelen. Anita maakte veel foto’s, tenslotte is ze hier maar een week. Dankzij wat goede observaties van Anita konden we de translator ook wat beter bij de les houden. Het is belangrijk dat ze doorgeeft wat patiënten zeggen en ze ook uitlegt wat de diagnose en behandeling is. Nu ik wat langer hier ben begin het op te vallen dat ze vaak maar de helft vertellen of eigen interpretaties geven. In de loop van de ochtend slaat de vermoeidheid toe en moet je ze soms letterlijk wakker schudden. Soms komen mensen ook met verwachtingen die we niet waar kunnen maken. Een jonge vrouw die al drie jaar niet meer ziet, dacht dat er een oogarts vandaag in Mundika zou zijn. Wat is de oorzaak van haar blindheid, misschien zelfs iets psychiatrisch. Daar kom je niet achter in zo’n korte tijd.
Ook weer een vrouw van 27 jaar met buikklachten. Ze menstrueerde al bijna een jaar niet meer. In een oogopslag was duidelijk dat ze 7 maanden zwanger was. Ook na de doptone accepteerde ze het niet. Ze weigerde alle labonderzoeken. In de hoop dat Stanley haar kon overtuigen droeg ik haar aan hem over.Triest verhaal: ze heeft al 3 kinderen en is alleenstaand. Ze wil het kind niet. Hoe zal het verder gaan? Ik heb nog de stille hoop dat ze volgende week terug komt. Veel ouderen met cataract, een simpele operatie en niet eens duur, maar toch nog een te hoge drempel om in de matatu te stappen naar Busia of Kakamega.
Ann liet Anita geduldig mooie malariapreparaten zien en Amos legde uit hoe hij de patiënten instrueert. Het is goed als een nieuwe dokter weer eens fris kijkt hoe we het doen.
Vanmiddag wilde ik Anita ook even de markt in Busia laten zien en samen ananas en ander fruit kopen. Nog wat leuke stoffen gekocht.
Jonathan had contact gehad met de vader van Nancy die gisteravond in het Hospital is opgenomen. We zijn haar gaan opzoeken. Ze lag op de ard en volgens de vader ging het beter, maar moet naar Nairobi voor een hartoperatie. Ze is bekend met een hartkleplijden na acuut reuma, maar nu heeft ze een (acute) buikprobleem. Ik legde even een hand op de buik en deze was nog steeds hard en pijnlijk. Ze kreeg alleen maagzuurbeschermers, vanwege een vermoedelijke maagzweer... Gesteund door Anita hebben we de dokter gebeld en uiteindelijk via de Doctor in charge aangedrongen op tenminste wat labdiagnostiek en een buikoverzicht. Ze hadden alleen malariatest gedaan. Vader gaf me een brief van de cardioloog van het Keyatta Hospital, dat ze een klepvervanging moest ondergaan voor 200 000 shilling en opname van 150 000 Shilling. De vraag was natuurlijk of wij hieraan zouden kunnen bijdragen. Door gesprek met de arts hebben we aangedrongen op verdere diagnostiek en eerst oplossen van buikprobleem, voordat er sprake kan zijn van hartoperatie. Het was schrijnend om te zien hoe ze daar lag.
Het systeem veranderen we niet, maar hopen door deze interventie toch dat er wat beter naar haar gekeken wordt. Anita ziet in korte tijd hoe de gezondheidszorg in Kenia in de rural areas is geregeld. Haar ervaringen van Kosovo en Indonesië zijn ook voor mij waardevol hier.
Op de veranda met de krekels op de achtergrond genoeg om over te praten. Blijf dichtbij jezelf en geef goede zorg aan de mens die je nabij is en aandacht voor al je dierbaren ver weg.
Keep in touch, zorg goed voor elkaar
Geen opmerkingen:
Een reactie posten