hospital Siaya

Alweer de laatste dag van de eerste week in Siaya en weer een zonnige Keniaanse dag. De zomervakantie zal nog wel langer duren voor de kinderen want de staking van de leerkrachten gaat door. Op weg naar de dispensary eerst langs de SWAP ( Sanitation Water en Aids Project) om waterfilters op te halen voor de dental in Mundika.Nu het water is afgesloten moeten we proberen met keramieke filters ( heel simpel) het water schoon te maken voor het gebruik van mondspoelen bij de tandheelkundige ingrepen. ik wist niet dat water zuiveren zo simpel kon zijn: via een keramieke filter loopt het water in een emmer en daar kun je dan weer uit tappen. Zo wordt op het land het water door de mensen gezuiverd en kunnen ze zelfs water uit de rivier schoon maken. Morgen maar eens uitproberen. Vandaag een goede weg ricchting luanda en dan nog een stukje over de B1 richting Mundika. Spreekuur in een echte dispensary. Weer de gebruikelijke malaria en all body pain. Nogal wat mensen die het geloof ik wel heel goedkoopshoppen vinden bij ons: consult en medicijnen voor 50 Ksh en dan kom je graag terug elke twee weken.... ook vragen om geld voor grote operaties zo ze die hier al kunnen doen. ´s Middags met Sofia een bezoekje aan het districts hospital van Siaya gebracht. Alle ziekenhuisjes zijn op de zelfde manier gebouwd:een centrale binneplaats waar gewassen en gezeten en dan in de vleugesl de wards. Oud, vies, maar net iets beter dan Busia.Ook niet echt vol. Grappig dat op de mren de prijzen van alle behandelingen staan geschreven. 50 Kcsh voor malaria onderzoek,bloedionderzoek en urine onderzoek en wel 150 ksh voor een zwangerschapstest. Dan een buikoperatie voor 5000 Ksh= 50 euro.Wachttijd 1 uur.... Lijkt me een utopie als de chirurg eerst nog uit kisumu of elders moet komen.Meestal zijn ze toevallig net niet in charge. Thuis zijn de nurses Maureen en Sara nog druk bezig met de maandrapporten. Alles wordt nog handmatig verwerkt voor het District:aantallen patienten en diagnosen. We eten pompoensoep met chapati´s en zitten buiten tot de muggen ons als toetjes gebruiken.

donderdag

Vanmorgen weer forse regen. Slechts een uur rijden naar Nyansenda. Een plaatsje vlakbij Ligega waar de dental van Mundika ook spreekuur doet. Als het regent komen er altijd minder mensen. Toch nog 52 patienten gezien en dat als je een flink eind moet lopen door de regen. Vandaag een iets groter kippenhok en zelfs een onderzoekbank. De translator Elisabeth was niet zo´n licht, maar het ging wel vlot. Na afloop lunch van Ugali en Sukomawiki. ik waag me nog steeds niet aan de Ugali. De scholen moeten maandag weer beginnen, maar de onderwijzers en andere leerkrachten gaan staken. Ze willen een loonsverhoging van 300%.... Ook aan de universiteiten gaat gestaakt worden. Het geeft aan dat het onrustig is in Kenia. Stakingen zijn niet goed voor een land. In Maart al de nurses, daarvoor de artsen. Kinderen worden de dupe van de staking en moeten nog langer doelloos rondlopen. ik hoop dat er sneleen oplossing komt. Weinig spannends gezien vandaag en morgen alweer de laatste dag van de week. Zaterdag golfen in Mumias met frans van Geeldie nu in Mundika zit. Gezellig even bijpraten.

ituti

Vanmorgen al om half zes wakker. nee, niet door hanengekraai of hondengeblaf, maar gewoon klaarwakker.Bijwerking van Lariam ( who knows)? Ook Sofia was vroeg zodat we alvroeg aan ons ontbijt zaten. De tuin is niet zo mooi als in Lwanya, slechts een binneplaatsje, maar alla. Vandaag weer ver ver weg over de dirt roads want Joseph houdt blijkbaar niet van de grote weg zo die er al is. Hobbel de bobbel over bolle wegen die glibberig worden als het regent. Enfin, na 70 km en anderhalf uur later kwamen bij een soort kippenhok zonder kippen uit waar wat mensen zaten te wachten. Zo klein dat er net een tafel en twee stoelen kunnen staan en nog een voor de nurse Sara die hier als translator fungeert. Gelukkig komen de mensen hier allemaal wel ´s ochtends en niet pas na twaalfen aanwandelen. In rap tempo spreekuur gedaan. Na ruim 3 ,5 uur 55 patienten gezien: dat zou je in NL niet voor elkaar krijgen.... Alleen het uitvragen van de hulpvraag kost meer tijd.  Fever, vomiting, diarrhoea, coughing gaat soms wel heel snel en als je weinig onderzoekmogelijkheden hebt ben je ook snel klaar. Weinig spannends vandaag.Op de terugweg vroeg ik Joseph nadat we de grote weg naar Kisumu weer hadden gekruist of we die weg ook konden nemen. Ja, dat kan en is ook niet echt om en gaat qua rijden wel zo snel.... Hij had het nog niet gezegd of we moesten stoppen voor een lekke band. In de brandende zon de band verwisseld en weer verder gehobbeld. Om 4 uur thuis en nog een wandelingetje door de outskirts van Siaya gemaakt: armetierige huisjes en veeeel kindertjes: How are you? klinkt het steeds.
Voor het eerst buiten gegeten zonder opgegeten te worden door de muggen. Vandaag geen regen. Morgen richting Ligega waar de dentalpoot van Mundika zit: ook weer een lange dag in de auto. Begin het autorijden wel een beetje beu te worden, zeker na mijn uganda avontuur heb ik deze trip heelwat kilometers en uurtje in de auto doorgebracht en jullie weten dat in de auto zitten niet mijn favoriete hobby is. Stel ook mijn vragen bij de efficientie van de jeepline op deze manier.... Vragen stellen moet je niet te veel doen in Kenia....

vangjang

Vangjang het klinkt als een chinese plaats maar ligt op weg ergens naar Mumias waar je ook kunt golfen..... Enfin, anderhalf uur rijden over dirt roads, door elkaar geschud langs Rangala Uggunja en dan Vangjang een oud gebouwtje midden in de middle of nix waar de zandvlooien hun weg ook gevonden hebben.... Ongelooflijk veel mensen wachten al als wij om kwart voor tien aankomen. Vaak op blote voeten en oude kleding. Ja, ook in kenia is een verschil tussen armoe en armoe. Op weg naar Vangjang de tijd om de Daily nation te lezen. Het wordt er niet vrolijker op: een Islamitische priest vermoord tussen mombassa en Malindi. Kibaki en Odinga hebben op de tweede verjaardag van de nieuwe constitutie opgeroepen tot peaceful elections in maart 2013. De boeren rond de Tana rivier hebben ook nog wat uit te vechten met elkaar. Hoe vreedzaam is het hier in Vangjang waar iedereen geduldig wacht op zijn beuert. Behalve de malaria hier dus veeljiggers. De nurse en driver zijn bedreven in de behandeling met lysolen het uitdraaien van de vliegen. ik heb er geen bemoeienis mee. Gelukkig is Jacintha de veelzijdige nurse door RDN opgeleid mee om samen het spreekuur te doen. Na verwijzing van een weesjongen met HIV en een dikke keel, een jongen met giga buik t.g.v.grote lever en milt. Misschien sikkelcelanaemie maar kan ik niet testen. Dan roepen de registrateurs van het VHC dat er een dooodzieke dame komt. Een 28 jarige met een heftige malariaaanval: rillend schokkend en nauwelijks meer op haar benen kunnen staan. Als ze eenmaal ligt op de bank, snel een rapid test: positief. Paracetamolen caoartem en ook maar wat valium want ze is zo onrustig. na dit intermezzo haar buiten in de schaduw gelegd. Aan het eind van het sprekuur ligt ze diep te slapen en ik bestel een pikipiki om haar met haar husband naar haar hut te laten brengen. Dat wil zeggen ik geef 200 shilling voor het brommervervoer.Nu eens goed gezien hoe snelcoartem werkt, na twee uur zijn de meeste heftige verschijnselen al voorbij. Het sterkt me weer dat er teveel gespoten wordt in kenia met alle gevolgen van dien: abcessen in de billen en op de bovenbenen. Omdat ik toch veel rapid testen doe zijn we er aan het eind van het spreekuur door heen. Gelukkig zijn er ook veel mensen die een gewone verkoudheid hebben en hoesten.Het blijft altijd moeilijk om ze geen antibiotica te geven hier. Blijf toch maar een beetje opvoeden, mar ze lopen toch vaak naar de farmacy. Proberen ook het gratis medicijnen krijgen van Rotary doctors wat in te perken. we kunnen geen chronische ziekten behandelen voor niets en zonder controle. Na lunch van bonen en chapati weer de hobbelroute terug. het dagelijks wandelingetje downtown gemaakt. Mijn nieuwe voorraadje lariam nog niet aangekomen bij de pharmacy in siaya: it will come soon.... Je zegt hier nooit dat het misschien ook wel niet zal komen... We will see. Vanddag echt weer warm en zonnig: geen regen. Het is gezellig met Sofia, mijn Zweedse collega uit Goteborg en goed om ook weer wat Zweeds te praten. haar Line is ook redelijk druk, maar ze hoeft niet van die enorme afstanden te rijden. ik mis de fiets uit mundika wel, vergroot je actieradius wat meer en ook goed voor de broodnodige lichaamsbeweging.

Maseno jeepline

Vandaag de eerste dag op de Maseno Jeepline van Siaya. Daniel en Jacintha laten eerst de farmacy zien. Een uitgebreide hoeveelheid medicijnen, meer dan we bij de Nederlandse Rotary Doctors zijn gewend. Met nurse Sara en Councelor Fenice aan boord rijden we richting Luanda en dan verder richting Mumias. Onderweg vaccinaties ophalen. Na een uur rijden over goede wegen komen we bij een kerkje: natuurlijk weer een St Mary`s Church. De translator doet hier de administratie onder de boom voor de kerk.Het heft afgelopen nacht hard geregend. zodat er niet zoveel patiënten zijn. Het is wel weer even wennen dat je nauwelijks onderzoekmogelijkheden hebt bij de zweden: geen Hb meting en de malariatesten via de zogenaamde sneltest. Opvallend arme bevolking. De mensen zien er slecht gekleed uit en de kinderen lopen op heel oude schoenen of barrevoets. Een grootmoeder met kindje van 7 kg op leeftijd van 15 maanden. Door de moeder in de steek gelaten. Grootmoeder zorgt zo goed en zo kwaad voor haar en wij supporten met babyporridge en vitamientjes….. Verder weinig spectaculairs en na 20 patiënten is het klaar. De gewoonte bij de Zweden is dat je van de community wat eten en drinken krijgt. Hier een droog  broodje en wat witte chai:thee. Ofwel water met veel melk. We zijn om half twee al weer terug. Het dorp Siaya heb je snel gezien. Mundika is levendiger en zeker niet vergeleken met Busia. Het is wat druilerig weer, heel onkeniaans. De regentijd komt sneller dan verwacht, maar het is wel goed voor het inzaaien.

In de daily Nation artikel over vrouwen met HIV die zonder toestemming worden gesteriliseerd. HIV incidentie is dalend, maar statistiek in Kenia is niet echt betrouwbaar. Campagnes voor de verkiezingen in mart worden feller: de slogans gratis onderwijs en een betaalbare gezondheidszorg. Mooie kreten in een land waar nu 43% onder de 15 jaar is. De bevolking is inmiddels gestegen naar 40 miljoen inwoners.

Morgen naar Wanjang waar de bevolking zo arm is date r veel zanvliegen voorkomen, die Jiggers veroorzaakt. Een nare huidaandoening. De vliegen worden er door nurse en driver met Lysol uitgehaald.

Vanavond Afrikaanse soep met chapati´s van Emily.

 Vandaag de eerste dag op de Maseno Jeepline van Siaya. Daniel en Jacintha laten eerst de farmacy zien. Een uitgebreide hoeveelheid medicijnen, meer dan we bij de Nederlandse Rotary Doctors zijn gewend. Met nurse Sara en Councelor Fenice aan boord rijden we richting Luanda en dan verder richting Mumias. Onderweg vaccinaties ophalen. Na een uur rijden over goede wegen komen we bij een kerkje: natuurlijk weer een St Mary`s Church. De translator doet hier de administratie onder de boom voor de kerk.Het heft afgelopen nacht hard geregend. zodat er niet zoveel patiënten zijn. Het is wel weer even wennen dat je nauwelijks onderzoekmogelijkheden hebt bij de zweden: geen Hb meting en de malariatesten via de zogenaamde sneltest. Opvallend arme bevolking. De mensen zien er slecht gekleed uit en de kinderen lopen op heel oude schoenen of barrevoets. Een grootmoeder met kindje van 7 kg op leeftijd van 15 maanden. Door de moeder in de steek gelaten. Grootmoeder zorgt zo goed en zo kwaad voor haar en wij supporten met babyporridge en vitamientjes….. Verder weinig spectaculairs en na 20 patiënten is het klaar. De gewoonte bij de Zweden is dat je van de community wat eten en drinken krijgt. Hier een droog  broodje en wat witte chai:thee. Ofwel water met veel melk. We zijn om half twee al weer terug. Het dorp Siaya heb je snel gezien. Mundika is levendiger en zeker niet vergeleken met Busia. Het is wat druilerig weer, heel onkeniaans. De regentijd komt sneller dan verwacht, maar het is wel goed voor het inzaaien.

In de daily Nation artikel over vrouwen met HIV die zonder toestemming worden gesteriliseerd. HIV incidentie is dalend, maar statistiek in Kenia is niet echt betrouwbaar. Campagnes voor de verkiezingen in mart worden feller: de slogans gratis onderwijs en een betaalbare gezondheidszorg. Mooie kreten in een land waar nu 43% onder de 15 jaar is. De bevolking is inmiddels gestegen naar 40 miljoen inwoners.

Morgen naar Wanjang waar de bevolking zo arm is date r veel zanvliegen voorkomen, die Jiggers veroorzaakt. Een nare huidaandoening. De vliegen worden er door nurse en driver met Lysol uitgehaald.

Vanavond Afrikaanse soep met chapati´s van Emily.

 Vandaag de eerste dag op de Maseno Jeepline van Siaya. Daniel en Jacintha laten eerst de farmacy zien. Een uitgebreide hoeveelheid medicijnen, meer dan we bij de Nederlandse Rotary Doctors zijn gewend. Met nurse Sara en Councelor Fenice aan boord rijden we richting Luanda en dan verder richting Mumias. Onderweg vaccinaties ophalen. Na een uur rijden over goede wegen komen we bij een kerkje: natuurlijk weer een St Mary`s Church. De translator doet hier de administratie onder de boom voor de kerk.Het heft afgelopen nacht hard geregend. zodat er niet zoveel patiënten zijn. Het is wel weer even wennen dat je nauwelijks onderzoekmogelijkheden hebt bij de zweden: geen Hb meting en de malariatesten via de zogenaamde sneltest. Opvallend arme bevolking. De mensen zien er slecht gekleed uit en de kinderen lopen op heel oude schoenen of barrevoets. Een grootmoeder met kindje van 7 kg op leeftijd van 15 maanden. Door de moeder in de steek gelaten. Grootmoeder zorgt zo goed en zo kwaad voor haar en wij supporten met babyporridge en vitamientjes….. Verder weinig spectaculairs en na 20 patiënten is het klaar. De gewoonte bij de Zweden is dat je van de community wat eten en drinken krijgt. Hier een droog  broodje en wat witte chai:thee. Ofwel water met veel melk. We zijn om half twee al weer terug. Het dorp Siaya heb je snel gezien. Mundika is levendiger en zeker niet vergeleken met Busia. Het is wat druilerig weer, heel onkeniaans. De regentijd komt sneller dan verwacht, maar het is wel goed voor het inzaaien.

In de daily Nation artikel over vrouwen met HIV die zonder toestemming worden gesteriliseerd. HIV incidentie is dalend, maar statistiek in Kenia is niet echt betrouwbaar. Campagnes voor de verkiezingen in mart worden feller: de slogans gratis onderwijs en een betaalbare gezondheidszorg. Mooie kreten in een land waar nu 43% onder de 15 jaar is. De bevolking is inmiddels gestegen naar 40 miljoen inwoners.

Morgen naar Wanjang waar de bevolking zo arm is date r veel zanvliegen voorkomen, die Jiggers veroorzaakt. Een nare huidaandoening. De vliegen worden er door nurse en driver met Lysol uitgehaald.

Vanavond Afrikaanse soep met chapati´s van Emily.

 Vandaag de eerste dag op de Maseno Jeepline van Siaya. Daniel en Jacintha laten eerst de farmacy zien. Een uitgebreide hoeveelheid medicijnen, meer dan we bij de Nederlandse Rotary Doctors zijn gewend. Met nurse Sara en Councelor Fenice aan boord rijden we richting Luanda en dan verder richting Mumias. Onderweg vaccinaties ophalen. Na een uur rijden over goede wegen komen we bij een kerkje: natuurlijk weer een St Mary`s Church. De translator doet hier de administratie onder de boom voor de kerk.Het heft afgelopen nacht hard geregend. zodat er niet zoveel patiënten zijn. Het is wel weer even wennen dat je nauwelijks onderzoekmogelijkheden hebt bij de zweden: geen Hb meting en de malariatesten via de zogenaamde sneltest. Opvallend arme bevolking. De mensen zien er slecht gekleed uit en de kinderen lopen op heel oude schoenen of barrevoets. Een grootmoeder met kindje van 7 kg op leeftijd van 15 maanden. Door de moeder in de steek gelaten. Grootmoeder zorgt zo goed en zo kwaad voor haar en wij supporten met babyporridge en vitamientjes….. Verder weinig spectaculairs en na 20 patiënten is het klaar. De gewoonte bij de Zweden is dat je van de community wat eten en drinken krijgt. Hier een droog  broodje en wat witte chai:thee. Ofwel water met veel melk. We zijn om half twee al weer terug. Het dorp Siaya heb je snel gezien. Mundika is levendiger en zeker niet vergeleken met Busia. Het is wat druilerig weer, heel onkeniaans. De regentijd komt sneller dan verwacht, maar het is wel goed voor het inzaaien.

In de daily Nation artikel over vrouwen met HIV die zonder toestemming worden gesteriliseerd. HIV incidentie is dalend, maar statistiek in Kenia is niet echt betrouwbaar. Campagnes voor de verkiezingen in mart worden feller: de slogans gratis onderwijs en een betaalbare gezondheidszorg. Mooie kreten in een land waar nu 43% onder de 15 jaar is. De bevolking is inmiddels gestegen naar 40 miljoen inwoners.

Morgen naar Wanjang waar de bevolking zo arm is date r veel zanvliegen voorkomen, die Jiggers veroorzaakt. Een nare huidaandoening. De vliegen worden er door nurse en driver met Lysol uitgehaald.

Vanavond Afrikaanse soep met chapati´s van Emily.

port victoria

Aan het eind van het weekend rustig in Siaya. Gisteren na anderhalf uur hobbelen op de visafslag in port Victoria tilapia`
s gekocht voor onszelf en de staff. ik was twee jaar geleden ook in port victoria geweest. Ze  zijn nu bezig een neiuwe weg aan te leggen naar Busia, maar die nemen we niet vanuit Siaya. Verdre de gebruikelijk boodschapjes op de markt en mijn Zweeds weer geoefend met Agnes en Sofia. ,s Avonds een fors onweer met dito powercut. Het is toch geen droog seizoen. ook hier last van klimaat verandering.Pieter de Nes heeft me zijn nieuwe maismaachine gedemonstreerd waarmee de korrels zo van de kolf gescheiden kunnen worden. Een fantastisch project heeft hij hier opgezet. Vandaag Agnes naar Kisumu gebracht: haar zes weken zitten er op. De birdieverzameling weer aangevuld. Werk nu opeen apple mac book en lukt me niet daar foto`s op te zetten. Morgen naar de eerste clinic. Het wordt lange afstanden rijden: twee uur heen en twee uur terug.graag had ik weer een balletje geslagen in Mumias maar dat zat er niet in.

siaya

vandaag naar siaya verhuisd. vanmorgen eerst nog het VHC in Mundika verteld van de ellende van de waterleiding. De waterleidingmij van Busia is om 9 uur begonnen met het weghalen van de aansluiting. Triest dat we op deze manier afscheid moeten nenemen van Mundika. Gaan de komende tijd proberen met eigen waterzuivering te werken. Voor de medical heeft het geenconsequenties maar de dental kan niet werken zonder water. Via het huis van Daniel in Uganga naar siaya. Daar mijn koffers uitgepakt. De artsen waren nog niet terug van de jeepline. Wouter en marie het project van Pieter de nes laten zien en bij hem een glaasje gedronken. Inmiddels zijn de zweedse dames thuis. Ik zit de komende drie weken met Sofia en Agnes vertrekt zondag. Morgen nog een dagje naar Port Victoria.

waterperikelen

De laatste dag in Mundika opgewekt begonnen. Na het ontbijt afscheid genomen van Arjun. Hij gaat met Joseph direct door naar Kisumu om hem naar het airport te brengen. Na wat laatste klusjes in huis op de fiets naar Mundika. Wouter start met het spreekuur en moet dan nog naar de bank in Busia zodat ik het spreekuur overneem. Verder willen we de boompjes nog laten planten. ik had er niet aan gedacht dat het graven van een gat niet zo maar een klusje is en ook nog weer georganiseerd moet worden door mobiliseren van de community..... Nieuwe nurse Rosalyn loopt de komende maanden met ons mee om haar vertrouwd te laten maken met onze werkwijze en niet bij iedereeen ongezien 5 soorten antibiotica en pijnstillers voor te schrijven. Ze vindt het maar matig om er bij te zitten en neemt al rap de rol van translator Josephine over...
Met Amos de apotheekvoorraad nog doorgelopen. Hij heeft het keurig op orde.
Als wouter in busia zit komt het waterdepartment met drie man aankondigen dat de waterleiding is afgesloten wegens wanbetaling... ik vraag hen vriendelijk om te wachten tot wouter terugkomt. Met deze onheilstijding kun je maar beter met zijn tweeen zijn... Al met al blijkt later dat de waterinningsmevrouw van de community haar centjes niet netjes heeft afgedragen en inmiddels een schuld van 50000 Ksh heeft opgebouwd.... we besluiten dit wel te gaan regelen met het waterdepartment omdat we morgen vertrekken en de tandartsen niet zonder water kunnen werken. Na een uurtje wachten in Busia en met de watermevrouw naast ons wordt het een hele meeting. Ze heeft steeds weer een ander mooi verhaal maar duidelijk is dat ze geen eerlijk spel speelt. Dan blijkt ook dat we een stukje privé waterleiding te maken hebben gesponsord door Turkana projects... Het watergovernment kan niet anders dan de kraan dichtdraaien. Zo is het toch altijd weer anders dan je bedacht hebt in Kenia. Heel katterig gaan we naar Lwanya terug en morgen proberen we nog wat regelen... Hoopvol zijn we niet gestemd. koffers pakken, e mails lezen en computer schonen. Morgen komt Daniel nurse van RDS ons halen. Dan drie weken siaya.

Mulwakari en Grand Buffet Bumala

Vandaag spreekuur gedaan in Mulwakari in de vertrouwde St Mary’s church. Vertaalster Joyce was blij me weer te zien. Zij behoort tot de betere vertaalsters. Het begon al gelijk heftig met een meisje dat een fors oedeem (vocht vast houden) had over haar hele lichaam. Bleek en longontsteking. Daarbij nog een forse brandwond op haar been ten gevolge van de motorpijp van een pikipiki ( brommer). Met Stanley besloten haar op te laten nemen in het ziekenhuis van Kakamega waar ze dan eerst nog met de matatu naar toe moet: anderhalfuur rijden..... Daarna een jongen met een neurologisch beeld, een spierziekte waar we echt niets mee kunnen. Een meisje van 2 jaar die 4,5 kilo weegt na een ontwikkelingstoornis ten gevolge van meningitis op de leeftijd van drie maanden. Haar zusje van 9 maanden woog al 6,4 kilo. Het blijft elke keer toch weer lastig om te moeten zeggen als je weinig kunt bieden in deze gevallen. Maar ook weer de gewone malaria kinderen. Het is minder levendig in Mulwakari sinds de overheid een klein waterpompstation heeft gebouwd. Ze hebben geld nodig voor onderhoud en het gevolg is dat ze nu geld moeten betalen om water te halen. In januari hadden we de kraan al vervangen. Deze zit er nog keurig met een slot op. Helaas is er een conflict ontstaan over de literprijs van het drinkwater en het gevolg is dat er helemaal niet meer gepompt wordt.... Heel verdrietig dat de mooie oude pomp is afgebroken en de meisjes en vrouwen niet meer gezellig water komen halen en een praatje met elkaar maken.

Om halftwee weer richting Mundika gereden. De gordijntjes voor de slaapkamer nog niet klaar. Wel opdracht aan de carpenter gegeven voor het maken van vier tafels voor de nieuwe dispensary in Myafwa.

Om half zes kwam de hele staff voor het afscheidsetentje van Wouter in restaurant in Bumala. Tevoren mochten ze allemaal nog kleren uitzoeken uit de grote koffer van Arjun, die plaats moest maken voor een soapstone beeld van een zwarte lady....

Gezellig afscheidsetentje en een uniek moment: drie coordinatoren tegelijk in Mundika.

We kijken terug op enerverende weken waarin we weer een paar grote stappen vooruit zijn gekomen.

weer terug in lwanya

Gisteren Arjun opgehaald in Kisumu. Op de market birdies gekocht en mango en avocadoboompjes om bij de dispensary Mundika te planten. In Rondo Retreat Kakamega ons verenigd met Wouter, Mariet, Han en Maria. Van auto en driver gewisseld, zodat het viertal vandaag naar Uganda kan gaan met ervaren driver Joseph. We zijn echt in het tropisch regenwoud: terwijl jullie zaten te puffen in het eerste tropische weekend zaten wij 's avonds in de regen bij de open haard in de library!
Vanmorgen weer een heerlijke wandeling naar de Yala river. Geen monkey gezien!!!! Worden ze dan echt gestroopt? Of verstoppen ze zich voor ons? Vanmiddag ook weer in de regen terug naar Lwanya. Stanley Rebecca en Ovatone rijden met ons mee. De kleine Ovatone is een vrolijk jongetje die blij de wereld inkijkt.
Thuis wacht ons weer een heerlijk avocado hapje en dito maaltijd. Morgen naar Myafwa. Het viertal slaapt bij de nonnen in Uganda.

never a dull moment....

Vanmorgen Wouter en Mariet uitgezwaaid voor een weekendje Barnley guesthouse in Kapenguria. Nog maar nauwelijks bedacht wat ik vandaag zou doen of Wouter belt al dat de plannen  veranderen. Han Keijser heeft in het convent waar ze slapen een non ontmoet die in Uganda werkt. Hij vertelde van de negatieve bevindingen in Mbrara. Nou, de non werkt in een project op een uurtje rijden van Jinja. Misschien een nieuwe kans? Wouter ook wel in voor een uitdaging besluit een kijkje te gaan nemen maandag met Han. dus morgen niet met zijn allen naar Kakamega, maar auto's wisselen. Joseph de ervaren Uganda driver mag met het viertal weer naar Uganda. Ik blijf met Arjun een nachtje in Rondo Retreat. Ontmoeten daar dan ook de nieuwe tandartsassistent (COHO) die toch in Kakamega woont. kortom, flexibel moet je zijn in Africa. Ik besluit om trees te gaan kopen voor de dispensary in Mundika in het kader van elke dokter plant een boom. Zo kom ik met Joseph terercht bij een project van Energy Kenia Busia. Helaas kan ik geen bomen kopen op zaterdag, maar krijg wel een hele uitleg over solar energy en biogaz. Jammer, geen fototoestel bij me. Weer een mooi project om gebruik makend van eenvoudige middelen een stapje vooruitgang te brengen. De buurvrouw van Joseph is naaister en ik besluit weer wat aan de nering bij te dragen van de plaatselijke middenstand. Bij mijn inmiddels bekende stoffenzaakje koop ik een echte Java wax. Nog wat avocado's, tomaten en passievruchten op de markt en richting naaister Benta. Ik neem haar mee naar huis en laat haar ook het raam in de blauwe slaapkamer zien waar ik nog een nieuw gordijntje voor wil. Dan naar de carpenter om tafels te bestellen voor de nieuwe dispensary in Myafwa. Natuurlijk weer onderhandelen en probeer een scherpe prijs te maken als ik hem voorhoud dat hij ook stoelen kan maken.
's Middags maar weer eens op onze Hoge Veluwe Bike4 care gestapt voor een rondje shamba's. Het voelt echt alsof ik door Warnsborn en op de Hoge Veluwe fiets zo thuis voel ik me hier! Op de terugweg langs naaister Benta die de laatste hand aan mijn rok legt. Er speelt een 8 maanden oude mtoto over de vloer die ik red van het strijkijzer dat op houtskool wordt verwarmd..... Moeder lapjespoes komt aangewandeld en vleit zich bij haar kittens tussen de lapjes die overgebleven zijn. Weer geen fototoestel bij me.... Ik pas mijn rok achter het gordijn in de hut. Ja, een echte decente lengte voor Kenia. Thuis wacht me weer een heerlijke avocado en Protus vindt dat de rok heeeeel elegant is. Hoezo een saaie zaterdag alleen?

de school en healthe centre Nyakishana

 wachten in Mundika

wat zijn de vrouwen toch elegant

boven op de berg, uitzicht vanaf het health centre nyakishana uganda over de theeplantages

Uganda

Een week lang niets van me laten horen. Toch heb ik niet stil gezeten. Vorig weekend in Kakamega Forest geweest waar we ook de Nederlandse Rotary Doctors ontmoetten, die momenteel in Homa Bay werken.. Maandag met joseph naar Uganda vertrokken. Na de nodig formaliteiten aan de grens met Busia uiteindelijk pas om 5 uur in Entebbe. Heerlijk gerelaxed in de tuin van het Airport Guesthouse. De volgende ochtend Han keijser en zijn vrouw Maria opgehaald van het airport in Entebbe. De hele dag in de auto richting  West Uganda om te kijken naar een project waar Rotary doctors mogelijk gaat werken. De wegen in Uganda zijn een stuk beter dan in Kenia. Het landschap is fraai: groen en bergachtig. Lijkt een stuk gestructureerder dan Kenia en veel minder dicht bevolkt. In Mbarara worden we opgewacht door de frater van het project die ons het laatste stuk zal begeleiden. Steeds slechter wordt de weg en de laatste 20 kilometer gaan door de bergen omhoog over een steile onherbergzame weg. Hoe moet het in de regentijd? Prachtig groene theeplantages, bananen en nauwelijks mensen en dorpjes. Langs een health center en dan nog 10 kilometer de bergen in. Uiteindelijk boven op de berg staat het Nyakishana Health Center en de school die door een stichting is gebouwd. We krijgen al direct een “rondleiding”door het health center. In het guesthouse dat gebouwd is door dezelfde stichting kunnen we wat eten en slapen bij de frater Israel. De volgende dag inventarisatie. Er blijken heel weinig patienten te komen en de voorzieningen zijn matig. Je moet echt wel van eenzaamheid houden om hier zes weken als dokter te gaan zitten. 5-10 patiënten per dag en minstens anderhalf uur rijden om enigszins in de bewoonde wereld te komen. We bezoeken ook het Districts health center waar een arts spreekuur zit te doen , maar nauwelijks patiënten zijn. De wards zijn vies en deels verlaten. De maternity is leeg. Het idee is dat als er een blanke arts gaat zitten de patiënten vanzelf wel komen. Ik probeer wat gegevens  te verzamelen om een zo goed mogelijk verslag te kunnen maken. ’s Middags de hele lange weg weer terug.’s Avonds laat om 8 uur pas in Jinja, waar we gelukkig snel een hotel vinden. Je moet niet in het donker willen rijden, maar soms lukt het niet anders. De volgende ochtend via de bronnen van de Nijl: ontspringt in het lake Victoria weer terug naar Busia. Drie dagen in de auto, een ervaring rijker en Rotary doctors een illusie armer: we moeten daar niet boven op de berg gaan zitten wachten op patiënten. Driver Joseph wordt door onze staff als een held ontvangen, want hij heeft ons toch maar veilig door uganda geloodsd: 1200 kilometer in drie dagen is een prestatie in Afrika. Vandaag rustig spreekuur gedaan in Buradi. Morgen vertrekken Wouter en Mariet en Hankeijser en Maria naar Kitale. Maandag plotseling public holiday. Ik blijf morgen in Lwanya. In de veronderstelling dat Arjun van der Dussen zou komen en ik hem in Kisumu zou op halen. Hij blijkt zondag pas te komen. We ontmoeten elkaar weer in Kakamega Forest.  

power on off

Vanmorgen spreekuur gedaan in Buradi, het dorp aan de rivier. Het was niet druk, omdat er veel geoogst moet worden in dit seizoen. De mais staat hoog en de scholen gaan dicht.

Geen wandeling naar de rivier gemaakt omdat het te drassig was na de zware regen gisteravond. Geen tijd om naar de dokter te gaan, tenzij je malaria hebt. Wouter bleef in Lwanya om administratie te doen. Toen ik om half één thuis kwam, was al de hele ochtend de stroom uitgevallen, dus weinig administratie. De vrijdagmiddag wordt altijd gebruikt om grote schoonmaak van de kisten en labspullen van Ann te houden. Wij hebben onze dokterskoffers schoon gemaakt en het instrumentarium volgens ons “sterilisatieprotocol”gesteriliseerd. Dat betekent dat we de boel gewoon uitkoken in een pan heet water. De lab man die Ann gaat vervangen als zij in september een cursus gaat volgen zou komen kennis maken, maar kwam niet opdagen. Met een fietstochtje naar Matayos de middag doorgebracht. Vanavond weer stroom en het handboek Kenia bijgewerkt. Morgen via Kisumu  om Mariet op te halen naar Kakamega waar we het weekend doorbrengen in Rondo Retreat. Dat wordt weer veel birdies kijken.

Maandag start ik mijn tripje naar Uganda.

tele vision and banking mision

Twee dagen veel klusjes gedaan. Gisteren naar  Busia om het visum voor Uganda te regelen en de verzekering voor de auto. Aan de grens is het een heel spektakel van wachtende dieselauto’s. Een heleboel formulieren en de nodige plichtplegingen. De douane beambte wilde me natuurlijk 1000 Ksh extra laten betalen, maar toen hij hoorde dat hij dat hij ook door de tandarts kon worden behandeld was het snel geregeld.... Gisteravond met de bouwer van de dispensary Mr.Nixon de laatste reparaties door genomen. Jammer, dat we hem de oude hilux niet hebben kunnen laten kopen. We zijn zeer tevreden over zijn werk en we hebben hem beloond met een STROOPWAFEL en nog wat shillingen....

De tuin hier staat er weer prachtig bij. Protus is druk met mais oogsten en zijn fruitbomen groeien goed. De volgende keer kan ik ook lemons plukken. Vanavond weer een geweldige tropische bui.

De hele dag doorgebracht met het regelen van internetbankieren. Twee maal naar Busia op en neer met Joseph. De tweede maal met onze eigen laptop. Met alle egards ontvangen door Rosalyn van de Equity Bank. Ze neemt alle tijd voor me, maar het lukt ze niet om zelf een demonstartie te verzorgen op hun eigen computer bij gebrek aan internetverbinding....Bij de KCB bank ruim een half uur wachten op een clearing number.

Geduld is een schone zaak in Kenya, maar hakuna matata.... no problem.

Zeer voldaan omdat het telebankieren weer een stapje verder is.

Op de school in Lwanya verwachten ze morgen de inspectie en waren vandaag druk doende met het verven van de muur waarop de vision and mission.

Tot nu toe dus weinig spreekuur gedaan, maar dat komt wel in Siaya.

Verbaas me weer over alles wat op de pikipiki wordt vervoerd: twee levende geiten achterop en nog wat extra bagage.

Morgen mee naar Buradi: het dorpje aan de rivier. Eens kijken of we nog even in Uganda kunnen kijken.....

Getuige van het goud voor de Kenianen op de 800 meter! Ja, we kunnen tv kijken.

op de witte fiets naar Myafwa

Vandaag op de fiets naar Miafwa. Langs de shamba’s (akkers) waar volop geoogst wordt. Wouter doet spreekuur in het stoffige gebouwtje met de wat slome Wilfresia. De mensen verdringen zich altijd rond labje van Ann en “spreekkamer” van Stanley, gescheiden door de oude gordijnen. Het Village health Committee in Myafwa heeft geld gekregen om een nieuwe dispensary te bouwen. Ze hebben ook een heus gebouw neergezet, dat over twee a drie weken klaar is. Zelfs aan de latrines is gedacht. Geld voor inrichting is er niet meer en hoe het verder moet, weten ze eigelijk ook nog niet. Dan vraag je dus aan Rotary Doctors of ze wat willen doneren en daar dagelijks spreekuur willen gaan houden. Wouter en ik hebben een kijkje genomen en waren wel onder de indruk van het gebouwtje. Zelfs de schakelaars voor de elektriciteit zijn al bevestigd.... Immers slechts 500 meter verderop is stroom. Je ziet toch wel die paal in de verte.....

Geweldig om weer te zien hoe er niet vooruit gedacht wordt. Nog geen contact gehad met de Districts Nurse of Medical Officer. Hoezo businessplan? We zijn wel genegen wat bij te dragen aan de inrichting, maar kunnen er niet dagelijks gaan werken.

In de loop van de ochtend komt er een schoolmeisje moederziel alleen met een heftige malariaaanval. Ze valt slap op de grond neer. We hebben haar snel na de test de coartem

( antimalariamiddel) en paracetamol gegeven. Jona brengt haar naar huis, waar ze verzorgt wordt door een familielid. Tussen de “malaria” kindjes zijn er altijd wel wat bijzondere gevallen. Waarom heeft een meisje van 11 plotseling bloedarmoede? Of een vrouw met een heftige bloedarmoede, waar jij en ik al direct bij neer zouden vallen.

Vanmiddag met Wouter ons gebogen over de nieuwe treatment manual van de Zweedse Rotary Doctors. We gaan onze treatment manual ook updaten.

Genieten dagelijks weer van de avocado/limoen van Protus. De tuin staat er prachtig bij aan het einde van de regentijd. Morgen met Joseph( driver dental) op pad om onze trip naar Uganda volgende week voor te bereiden: via en verzekering van de auto. Verder nog wat bankzaken regelen in Busia.

De Ebola lijkt niet verder toe te slaan, dus dat stemt de gemoederen rustig.

weerzien in mundika

Alweer drie dagen in Kenia. Het is alsof ik niet weg geweest ben. Het weerzien met Wouter en het team was warm in alle opzichten. Het weer is hier overigens niet veel anders dan in Nederland: wat warmer en regelmatig een forse bui. Zaterdagochtend direct een gesprek met de coordinator van SWAP ( sanitation en waterprojects). Boodschappen doen in de Nakumat en constateren dat de weg van Kisumu naar Busia weer slechter is geworden. Het is nu zelfs zo dat de dieselauto’s gaan omrijden via Mumias, zodat de weg daar ook wel slechter worden.

Wat is het weer mooi groen. Toen ik in maart vertrok aan het eidn van de droge periode was het land dor en droog en nu wordt er weer volop geoogst.

Zondag eerst een forse regenbui, maar het klaarde op en in Mumias gegolfd tussen de apen en de birdies. Nee, zelf natuurlijk geen birdie geslagen, maar het is een feest om daar rond te lopen. We ontmoetten er ook de Nederlandse dokters die nu in Homa Bay zitten voor Rotary Doctors Sweden.

Vandaag een drukke dag in Mundika. Wat staat de dispensary er prachtig bij. De planten groeien als kool en de boompjes  worden al echte bomen. Op de fiets naar Mundika: een half uurtje vals plat. Eerst wat bedeesd over het asfalt, maar  het “voetpad”is echt geen optie met alle potholes.... 108 mensen in totaal: de weg naar de dispensary weten ze wel te vinden. Wat rond gekeken, spreekuur van Wouter meegelopen en het staartje over genomen. Wouter op de fiets terug. We hebben al weer veel besproken en er zijn veel ontwikkelingen.

Er is wat onrust over het Ebola virus, maar in Kenia nog geen gevallen en in Uganda lijkt men alles wel onder controle te hebben.

Verder al veel “ politieke strijd” in de krant over de komende verkiezingen in maart 2013.